Klimaatdesinformatie is de opzettelijke verspreiding van onjuiste informatie over klimaatverandering en klimaatactie. Die handeling kan vele vormen aannemen, van harde ontkenning en samenzweringstheorieën tot subtielere, minder opvallende desinformatie die erop gericht is verwarring te veroorzaken door te beweren dat de klimaatverandering niet door de mens wordt veroorzaakt of niet zo ernstig is als wetenschappers zeggen, waardoor die dus niet zo dringend zou moeten worden aangepakt.
Klimaatdesinformatie belemmert of bedreigt:
- het vertrouwen in de wetenschap
- de publieke steun voor klimaatactie
- de internationale samenwerking en de uitvoering van beleid op het gebied van klimaatverandering
- de democratie
In maart 2024 heeft de Commissie de mededeling over het beheren van klimaatrisico’s aangenomen, waarin zij zich ertoe verbindt desinformatie over het klimaat te bestrijden.
Hulpmiddelen om klimaatdesinformatie tegen te gaan
Hulpmiddelen van de Europese Commissie:
- De toolkit van het klimaatpact (enkel in het Engels beschikbaar) over hoe je met mensen kan praten over klimaatactie en andere (Engelstalige) hulpmiddelen om klimaatdesinformatie tegen te gaan
Externe hulpmiddelen:
- Hoe om te gaan met klimaatdesinformatie: Engelstalige brochures over het herkennen van samenzweringstheorieën over het klimaat en hoe je het gesprek kunt aangaan met mensen die daarin geloven
- Myth Busters – the facts on climate and energy: een webpagina van de Verenigde Naties (niet in het Nederlands beschikbaar)
- Protect the future: een project met NAVO-functionarissen en jonge contentcreators over uitdagingen zoals klimaatverandering, desinformatie en cyberbeveiliging. (Engelstalige pagina)
De toolkit van het klimaatpact: How to talk to people about climate action
Deze Engelstalige toolkit helpt je om klimaatactie uit te leggen aan en erover te praten met je gemeenschap.
Wat kan ik doen om klimaatdesinformatie tegen te gaan?
Tips van ambassadeurs van het klimaatpact:
- Meld desinformatie wanneer je die tegenkomt — veel socialemediaplatformen hebben een optie om berichten te rapporteren
- Ga niet in op desinformatieberichten op sociale media, omdat je er de boodschap alleen maar mee versterkt en er zo meer aandacht op vestigt
- Gebruik je kanalen en netwerken, zowel online als offline, om juiste informatie te verspreiden
- Wees je bewust van je eigen vooroordelen en haal je informatie uit verschillende bronnen voor een evenwichtig perspectief
Wat doet de Europese Commissie om desinformatie tegen te gaan?
De aanpak van de Europese Commissie voor klimaatdesinformatie maakt deel uit van het algemene beleid rond desinformatie, dat erop gericht is:
- beleid te ontwikkelen om onze democratieën te versterken, het moeilijker te maken desinformatie te verspreiden via onlineplatforms, en journalisten en mediapluriformiteit te beschermen
- het publiek bewust te maken van desinformatie en onze paraatheid en respons
- maatschappelijke weerbaarheid tegen desinformatie op te bouwen door middel van mediageletterdheid en factchecking
- samen te werken met andere instellingen, nationale autoriteiten of derden
Hulpmiddelen om desinformatie tegen te gaan
- Strategische communicatie en bestrijding van informatiemanipulatie: een pagina met links, video’s en andere hulpmiddelen over de strategie van de Commissie om te reageren op desinformatie
- Video om de risico’s van desinformatie onder de aandacht te brengen in de aanloop naar de Europese verkiezingen
- Toolkit voor het herkennen en bestrijden van desinformatie voor leerkrachten in het middelbaar onderwijs om leerlingen essentiële onlinevaardigheden te bieden
- Guidelines for Teachers on Tackling Disinformation: een reeks richtsnoeren voor leerkrachten in het basis- en middelbaar onderwijs over hoe zij desinformatie kunnen aanpakken en digitale geletterdheid kunnen bevorderen (enkel in het Engels beschikbaar)
- How disinformation works: een reeks Engelstalige video’s van het Europees Parlement over hoe desinformatie werkt
Blijf betrokken en op de hoogte: volg ons op Instagram, LinkedIn en X en schrijf je in voor onze maandelijkse nieuwsbrief voor updates en betrouwbare informatie die je gemakkelijk kunt delen met familie en vrienden.
